Czas pracy kierowcy

ROZPORZĄDZENIE (UE) 2020/1054 z dnia 15 lipca 2020 zmieniające rozporządzenie
(WE) nr. 561/2006 z dnia 15 marca 2006 r.
WYBRANE FRAGMENTY
PRZEPISY WPROWADZAJĄCE

Artykuł 1

Niniejsze rozporządzenie ustanawia przepisy dotyczące czasu prowadzenia pojazdu, przerw i okresów odpoczynku kierowców wykonujących przewóz drogowy rzeczy i osób w celu ujednolicenia warunków konkurencji pomiędzy poszczególnymi rodzajami transportu lądowego, oraz poprawy warunków pracy i bezpieczeństwa drogowego.

Artykuł 2

  1. Niniejsze rozporządzenie ma zastosowanie do przewozu drogowego:
    a. rzeczy, gdy dopuszczalna masa całkowita pojazdów łącznie z przyczepą lub naczepą przekracza 3,5 tony.
  2. Niniejsze rozporządzenie stosuje się, niezależnie od kraju rejestracji pojazdu, do przewozu drogowego wykonywanego:
  3. wyłącznie na terytorium Wspólnoty oraz
  4. pomiędzy Wspólnotą, Szwajcarią i państwami będącymi stronami umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym.

Artykuł 4

Dla celów niniejszego rozporządzenia zastosowanie mają następujące definicje:
a) ,,przewóz drogowy’’ oznacza każdą podróż odbywaną w całości lub w części po drogach publicznych przez pojazd, z ładunkiem lub bez, używanym do przewozu osób lub rzeczy,
b) ,,kierowca’’ oznacza osobę, która prowadzi pojazd, nawet przez krótki okres, lub która jest przewożona w pojeździe w celu podjęcia w ramach swoich obowiązków jego prowadzenia w razie potrzeby,
c) ,,przerwa’’ oznacza okres, w którym kierowca nie może prowadzić pojazdu, ani wykonywać żadnej innej pracy, wykorzystywany wyłącznie do wypoczynku,
d) ,,inna praca’’ oznacza czynności zdefiniowane jako czas pracy a art.3 lit. a) dyrektywy 20022/15 WE z wyjątkiem ,,prowadzenia pojazdu’’, włącznie z wszelką pracą dla tego samego lub innego pracodawcy, w sektorze transportowym lub poza nim,
e) ,,odpoczynek’’ oznacza nieprzerwany okres, w którym kierowca może swobodnie dysponować swoim czasem,
f) ,,dzienny okres odpoczynku’’ oznacza dzienny okres, w którym kierowca może swobodnie dysponować swoim czasem i obejmuje ,, regularny dzienny okres odpoczynku’’ lub ,,skrócony dzienny okres odpoczynku’’:
– ,,regularny dzienny okres odpoczynku’’ oznacza nieprzerwany odpoczynek trwający co najmniej 11 godzin. Alternatywnie, regularny dzienny okres odpoczynku można wykorzystać w dwóch częściach, z których pierwsza musi nieprzerwanie trwać co najmniej 3 godziny a druga co najmniej 9 godzin,
– ,,skrócony dzienny okres odpoczynku’’ oznacza nieprzerwany odpoczynek trwający co najmniej 9 godzin ale krócej niż 11 godzin,
g) ,,tygodniowy okres odpoczynku’’ oznacza tygodniowy okres, w którym kierowca może swobodnie dysponować swoim czasem i obejmuje ,,regularny tygodniowy okres odpoczynku’’ lub ,,skrócony tygodniowy okres odpoczynku’’:
– ,,regularny tygodniowy okres odpoczynku’’ oznacza odpoczynek trwający co najmniej 45 godzin,
– ,,skrócony tygodniowy okres odpoczynku’’ oznacza odpoczynek trwający krócej niż 45 godzin, który można, na warunkach ustalonych w art.8 ust.6, skrócić do nie mniej niż 24 kolejnych godzin,
h) ,,tydzień’’ oznacza okres od godz.00.00 w poniedziałek do 24.00 w niedzielę,
i) ,,czas prowadzenia pojazdu’’ oznacza czas trwania czynności prowadzenia pojazdu zarejestrowany:
– automatycznie lub półautomatycznie przez urządzenie rejestrujące lub
– ręcznie, zgodnie z art.16 ust.2 rozporządzenia (EWG) nr.3821/85,
j) ,,dzienny czas prowadzenia pojazdu’’ oznacza łączny czas prowadzenia pojazdu od zakończenia jednego dziennego okresu odpoczynku do rozpoczęcia następnego dziennego okresu odpoczynku lub pomiędzy dziennym okresem odpoczynku, a tygodniowym okresem odpoczynku;
k) ,,dzienny czas prowadzenia pojazdu’’ oznacza łączny czas prowadzenia pojazdu od zakończenia jednego dziennego okresu odpoczynku do rozpoczęcia następnego dziennego okresu odpoczynku lub pomiędzy dziennym okresem odpoczynku, a tygodniowym okresem odpoczynku;
l) ,,tygodniowy czas prowadzenia pojazdu’’ oznacza łączny czas prowadzenia pojazdu w ciągu tygodnia,
m) ,,dopuszczalna masa całkowita’’ oznacza maksymalną dopuszczalną roboczą masę pojazdu z pełnym ładunkiem,
o) ,,załoga kilkuosobowa’’ oznacza sytuację, w której w trakcie każdego okresu prowadzenia pojazdu pomiędzy dwoma kolejnymi dziennymi okresami odpoczynku, lub pomiędzy dziennym okresem odpoczynku a tygodniowym okresem odpoczynku, w pojeździe przebywa co najmniej dwóch kierowców w celu prowadzenia pojazdu. Przez pierwszą godzinę obsady kilkuosobowej obecność innego kierowcy lub kierowców jest fakultatywna, ale przez pozostałą część tego okresu jest obowiązkowa;
p) ,,okres prowadzenia pojazdu’’ oznacza łączny czas prowadzenia pojazdu od chwili rozpoczęcia przez kierowcę prowadzenia pojazdu po okresie odpoczynku lub przerwie do momentu rozpoczęcia okresu odpoczynku lub przerwy. Okres prowadzenia pojazdu może być ciągły lub przerywany.

Artykuł 6

  1. Dzienny czas prowadzenia pojazdu nie może przekroczyć 9 godzin. Jednakże dzienny czas prowadzenia pojazdu może zostać przedłużony do nie więcej niż 10 godzin nie częściej niż dwa razy w tygodniu.
  2. Tygodniowy czas prowadzenia pojazdu nie może przekroczyć 56 i nie może skutkować przekroczeniem maksymalnego tygodniowego czasu pracy ustalonego w dyrektywie 2002/15/WE.
  3. Łączny czas prowadzenia pojazdu w ciągu dwóch kolejnych tygodni nie może przekroczyć 90 godzin.
  4. Dzienny i tygodniowy czas prowadzenia pojazdu obejmuje cały czas prowadzenia pojazdu na terytorium Wspólnoty lub państwa trzeciego.
  5. Kierowca zapisuje jako inną pracę cały czas określony w art.,4 pkt. e), a także cały czas spędzony na prowadzeniu pojazdu używanego do działalności zarobkowej nieobjętego zakresem stosowania niniejszego rozporządzenia oraz zapisuje wszelkie okresy gotowości określone w art.3 lit. b) dyrektywy 2020/15/WE od ostatniego dziennego lub tygodniowego okresu odpoczynku. Zapisu tego dokonuje się ręcznie na wykresówce, na wydruku lub przy użyciu funkcji ręcznego wprowadzania danych do urządzenia rejestrującego.

Artykuł 7

Po okresie prowadzenia pojazdu trwającym cztery i pół godziny kierowcy przysługuje ciągła przerwa trwająca co najmniej czterdzieści pięć minut, chyba że kierowca rozpoczyna okres odpoczynku. Przerwę tę może zastąpić przerwa długości co najmniej 15 minut, po której nastąpi przerwa długości co najmniej 30 minut, rozłożone w czasie w tak sposób, aby zachować zgodność z przepisami akapitu pierwszego.
‘’W przypadku pracy w załodze kilkuosobowej kierowca może wykorzystać przerwę trwającą 45 minut w pojeździe kierowanym przez innego kierowcę, pod warunkiem że kierowca, który ma przerwę, nie jest zaangażowany w pomoc kierowcy prowadzącemu pojazd’’.

Artykuł 8

  1. Kierowca korzysta z dziennego i tygodniowego okresu odpoczynku.
  2. W każdym 24 godzinnym okresie po upływie poprzedniego dziennego okresu odpoczynku lub tygodniowego okresu odpoczynku kierowca musi wykorzystać kolejny dzienny okres odpoczynku. Jeśli część dziennego okresu odpoczynku zawarta w 24 godzinnym okresie wynosi co najmniej 9 godzin, ale mniej niż 11 godzin, wówczas ten dzienny okres odpoczynku uznaje się za skrócony dzienny okres odpoczynku.
  3. Dzienny okres odpoczynku może zostać przedłużony do rozmiarów regularnego lub skróconego tygodniowego okresu odpoczynku.
  4. Kierowca może mieć najwyżej trzy skrócone dzienne okresy odpoczynku pomiędzy dwoma tygodniowymi okresami odpoczynku.
  5. Na zasadzie odstępstwa od przepisów ust. 2, w ciągu 30 godzin od zakończenia dziennego lub tygodniowego okresu odpoczynku, kierowca należący do kilkuosobowej załogi musi skorzystać z kolejnego dziennego okresu odpoczynku trwającego co najmniej 9 godzin.
  6. W ciągu dwóch kolejnych tygodni kierowca wykorzystuje co najmniej:

    a. dwa regularne tygodniowe okresy odpoczynku, lub
    b. jeden regularny tygodniowy okres odpoczynku i jeden skrócony tygodniowy okres odpoczynku trwający co najmniej 24 godziny.
    Tygodniowy okres odpoczynku rozpoczyna się nie później niż po zakończeniu sześciu okresów 24 godzinnych, licząc od końca poprzedniego tygodniowego okresu odpoczynku.
    W drodze odstępstwa od akapitu pierwszego kierowca wykonujący
    międzynarodowe przewozy drogowe rzeczy, może poza państwem członkowskim siedziby, wykorzystać dwa kolejne skrócone tygodniowe okresy odpoczynku, pod warunkiem że w ciągu kolejnych czterech tygodni wykorzysta przynajmniej cztery tygodniowe okresy odpoczynku, z których przynajmniej dwa będą regularnymi tygodniowymi okresami odpoczynku.
    Do celów niniejszego ustępu uznaje się, że kierowca wykonuje międzynarodowe przewozy drogowe, jeżeli rozpoczyna on dwa kolejne skrócone tygodniowe okresy odpoczynku poza państwem członkowskim siedziby pracodawcy i poza państwem swojego zamieszkania.
    6b.
    Każde skrócenie tygodniowego okresu odpoczynku należy zrekompensować
    równoważnym okresem odpoczynku wykorzystywanym jednorazowo przed końcem trzeciego tygodnia następującego po danym tygodniu.

    W przypadku gdy wykorzystano dwa kolejne skrócone tygodniowe okresy
    odpoczynku zgodnie z ust. 6 akapit trzeci, następny okres tygodniowego odpoczynku musi być poprzedzony okresem odpoczynku wykorzystywanym jako rekompensata za te dwa skrócone tygodniowe okresy odpoczynku.
  7. Odpoczynek wykorzystywany jako rekompensata za skrócony okres odpoczynku wykorzystuje się łącznie z innym okresem odpoczynku, trwającym co najmniej 9 godzin.
  8. Jeżeli kierowca dokona takiego wyboru, dzienne okresy odpoczynku i skrócone tygodniowe okresy odpoczynku poza bazą można wykorzystywać w pojeździe, o ile posiada on odpowiednie miejsce do spania dla każdego kierowcy i pojazd znajduje się na postoju.
    Regularne tygodniowe okresy odpoczynku oraz dowolny tygodniowy okres odpoczynku trwający ponad 45 godzin wykorzystywany jako rekompensata za wcześniejsze skrócone tygodniowe okresy odpoczynku nie mogą być wykorzystywane w pojeździe.

    Muszą one być wykorzystane w odpowiednim dla każdej płci miejscu zakwaterowania wyposażonym w odpowiednią infrastrukturę noclegową i sanitarną.
    Wszelkie koszty zakwaterowania poza pojazdem pokrywa pracodawca’’.
    8a.
    Przedsiębiorstwo transportowe organizuje pracę kierowców w taki sposób, aby umożliwić im powrót do centrum operacyjnego pracodawcy, które jest
    zwyczajową bazą dla danego kierowcy i w którym rozpoczyna się jego
    tygodniowy okres odpoczynku, państwie członkowskim siedziby pracodawcy lub powrót do miejsca zamieszkania kierowcy w każdym okresie czterech kolejnych tygodni, tak aby wykorzystali oni przynajmniej jeden regularny tygodniowy okres odpoczynku lub tygodniowy okres odpoczynku trwający ponad 45 godzin wykorzystywany jako rekompensata za skrócony tygodniowy okres odpoczynku.
    Jednakże w przypadku gdy kierowca wykorzystał dwa kolejne skrócone tygodniowe okresy odpoczynku zgodnie z ust.6 przedsiębiorstwo transportowe organizuje tego kierowcy w taki sposób, by mógł on wrócić przed rozpoczęciem regularnego tygodniowego okresu odpoczynku trwającego ponad 45 godzin
    wykorzystywanego jako rekompensata.
  9. Tygodniowy okres odpoczynku, który przypada na dwa tygodnie, można zaliczyć do dowolnego z nich ale nie obu.

Artykuł 9

  1. W drodze odstępstwa od art. 8, gdy kierowca towarzyszy pojazdowi transportowanemu promem lub pociągiem i wykorzystuje regularny dzienny okres odpoczynku lub skrócony tygodniowy okres odpoczynku, okres ten można przerwać nie więcej niż dwukrotnie innymi czynnościami trwającymi łącznie nie dłużej niż godzinę.
    Podczas tego regularnego dziennego odpoczynku lub skróconego tygodniowego okresu odpoczynku kierowca musi mieć do dyspozycji kabinę sypialną, koję lub kuszetkę.
    W odniesieniu do regularnych tygodniowych okresów odpoczynku odstępstwo dotyczy wyłącznie podróży promem lub pociągiem, jeżeli:
    a) podróż jest zaplanowana na przynajmniej 8 godzin; oraz
    b) kierowca ma do dyspozycji kabinę sypialną na promie lub pociągu
  2. Czas spędzony na dojeździe do miejsca postoju pojazdu objętego zakresem niniejszego rozporządzenia lub powrotu z tego miejsca, jeżeli pojazd nie znajduje się ani w miejscu zamieszkania kierowcy, ani w centrum operacyjnym pracodawcy w którym kierowca zwykle pracuje, nie jest liczony jako odpoczynek lub przerwa, chyba że kierowca znajduje się na promie lub pociągu i ma do dyspozycji kabinę sypialną, koję lub kuszetkę
  3. Czas spędzony przez kierowcę kierującego pojazdem nieobjętym zakresem niniejszego rozporządzenia do lub z pojazdu objętego zakresem niniejszego rozporządzenia, który nie znajduje się w miejscu zamieszkania kierowcy ani w bazie, gdzie kierowca zazwyczaj pracuje, jest traktowany jako ,,inna praca’’.

Artykuł 12

,,Pod warunkiem że nie zagraża to bezpieczeństwu drogowemu oraz umożliwia osiągnięcie przez pojazd odpowiedniego miejsca postoju, kierowca może odstąpić od przepisów art. 6 – 9 w zakresie niezbędnym dla zapewnienia bezpieczeństwa osób, pojazdu lub ładunku. Kierowca wskazuje powody takiego odstępstwa odrębnie na wykresówce urządzenia rejestrującego, albo na planie pracy, najpóźniej po przybyciu do miejsca pozwalającego na postój’’.

,,Pod warunkiem, że nie zagraża to bezpieczeństwu ruchu drogowego, w wyjątkowych okolicznościach kierowca może także odstąpić od art. 6 ust.1 i 2 oraz art. 8 ust.2 przekraczając dzienny i tygodniowy czas prowadzenia pojazdu o maksymalnie jedną godzinę, aby dotrzeć do centrum operacyjnego pracodawcy lub swojego miejsca zamieszkania w celu wykorzystania tygodniowego okresu odpoczynku’’.

Na tych samych warunkach kierowca może przekroczyć dzienny i tygodniowy czas prowadzenia pojazdu o maksymalnie dwie godziny, pod warunkiem że wykorzystał on przerwę trwającą nieprzerwanie 30 minut bezpośrednio przed tym dodatkowym czasem prowadzenia pojazdu niezbędnym, aby dotrzeć do centrum operacyjnego pracodawcy lub swojego miejsca zamieszkania w celu wykorzystania regularnego tygodniowego odpoczynku.

Kierowca wykazuje powody takiego odstępstwa odręcznie na wykresówce urządzenia rejestrującego, na wydruku z urządzenia rejestrującego lub na planie pracy najpóźniej po przybyciu do miejsca docelowego lub odpowiedniego miejsca postoju.

Każdy wydłużony okres pracy musi być kompensowany równoważnym okresem odpoczynku wykorzystywanym jednorazowo przed końcem trzeciego tygodnia po danym tygodniu.